web analytics

Auteur: Martin de Haan

Geplaatst op

Afnemende wanorde: Vernietigen van Michel Houellebecq

Op 26 juni wordt bekend of Houellebecqs roman Vernietigen, in elk geval in omvang zijn magnum opus, de shortlist van de Europese Literatuurprijs 2024 heeft gehaald. Voor de gelegenheid plaats ik hier het stuk dat ik in 2023 over de roman schreef voor de derde, opnieuw herziene en uitgebreide editie van mijn boek Aan de rand van de wereld: Michel Houellebecq (De Arbeiderspers).

‘Als hij niet tegen zichzelf wordt beschermd, slijt een goede vertaler snel. Vertalen is in de strikte zin van het woord een ongezond beroep. Professionele vertalers, die vanwege hun hongerloon gedwongen worden teksten te vervaardigen als blini’s, boek na boek, jaar in jaar uit, kennen rust noch duur en vallen aan zenuwziekte ten prooi.… > Lees verder

Geplaatst op

Een kooi ging eens een vogel zoeken: Franz Kafka 100 jaar dood

Komt een boer bij de Wet. Hij wil naar binnen, maar de deurwachter houdt hem tegen: misschien mag het later, maar nu in elk geval nog niet. Berustend gaat de man naast de deur zitten wachten, jarenlang. Vlak voor zijn dood vraagt hij waarom er eigenlijk nooit andere mensen om toegang hebben gevraagd. Omdat deze deur alleen voor jou bestemd was, antwoordt de wachter, en hij doet hem dicht.

Het is misschien wel de bekendste parabel uit de hele wereldliteratuur. De auteur ervan, Franz Kafka, was er zo tevreden over dat hij het tekstje losweekte uit zijn onvoltooide roman Der Proceß en opnam in zijn tweede verhalenbundel, Ein Landarzt (1919), na het op 25 januari 1915 al te hebben voorgelezen aan zijn verloofde Felice Bauer en op 27 februari van datzelfde jaar aan zijn vriend Max Brod.… > Lees verder

Geplaatst op

Ophef over Michel Houellebecq

Eind vorig jaar verscheen bij De Arbeiderspers de derde, opnieuw herziene en uitgebreide editie van mijn boek Aan de rand van de wereld: Michel Houellebecq. Er zijn ten opzichte van de vorige editie (2019) vijf nieuwe stukken opgenomen: ‘Houellebecq, vertalen’, ‘Lof der vrouwelijkheid’, ‘Compassie’, ‘Afnemende wanorde’ en ‘Ophef’. Eén stuk is geschrapt: ‘Rozenblaadje’. Ook het fotokatern is aangepast, met name door de toevoeging van een serie portretten in absentia die ik in 2019 bij Houellebecq thuis mocht maken (eerder verschenen in de Volkskrant). Hieronder het stuk ‘Ophef’, over twee kwesties die helaas nog steeds voor ophef zorgen.

 

Twee dingen heb ik tijdens het vertalen van Houellebecqs werk bij vlagen best lastig gevonden: zijn obsessie met seks (al dan niet als metafysica) en zijn ongenuanceerde houding ten aanzien van de islam.… > Lees verder

Geplaatst op

Nationaliteit, loyaliteit, identiteit

Mijn dochters van 16 en 18 hebben allebei een dubbele nationaliteit. Dat zit zo. In 2003 ben ik met mijn toenmalige (Nederlandse) vriendin in Frankrijk gaan wonen, we kregen daar kinderen en die mochten op hun dertiende het zogeheten droit du sol of jus soli in werking zetten, waardoor ze zonder naturalisatie van de ene dag op de andere behalve Nederlands ook Frans waren, puur op grond van het feit dat ze op Franse bodem zijn geboren.

In Nederland kennen we dat recht niet. Sterker nog, Nederland is een verklaard tegenstander van dubbele nationaliteiten, die (zegt men) conflicterende loyaliteiten in de hand zouden kunnen werken.… > Lees verder

Geplaatst op

Wandelaarsnachtlied

Bij een online college poëzie vertalen voor KTV gaf ik de deelnemers laatst een spannende opdracht: vertaal een van de beroemdste gedichten uit de wereldliteratuur, Goethes ‘Wanderers Nachtlied’ (of liever gezegd nummer 2 daarvan, kortweg aangeduid als ‘Ein gleiches’). In het Duits:

Über allen Gipfeln
Ist Ruh,
In allen Wipfeln
Spürest du
Kaum einen Hauch;
Die Vögelein schweigen im Walde.
Warte nur, balde
Ruhest du auch.

De bedoeling was vooral dat de deelnemers zich (dankzij hun kersverse kennis van Roman Jakobsons ‘poëtische functie’) bewust zouden worden van de vele klankherhalingen die het fundament van het gedicht én de moeilijkheid voor de vertaler vormen.… > Lees verder

Geplaatst op

Fotografie: nieuw portfolio

Fotografie is inmiddels een volwaardige poot aan mijn creatieve en professionele lijf geworden. Er is een portfoliowebsite in de maak en ik verwacht in 2024 weer een paar keer te exposeren (in Lyon en misschien ook Parijs). Als opmaat voor een mooi fotojaar heb ik een nieuw portfolio gemaakt, ruim 50 procent dikker dan het vorige (80 bladzijden). U kunt het hier bij mij bestellen voor €25 inclusief verzendkosten, of rechtstreeks via onderstaande Blurb-link (sneller en iets duurder).

… > Lees verder