web analytics

Encyclopédie, artikel ‘Kaukasus’

Bergketen die begint boven Colchis en eindigt bij de Kaspische Zee. Dit was de plaats waar de lever van de geketende Prometheus werd verscheurd door een gier of een adelaar. Als we Philostratus mogen geloven, namen de bewoners van de streek die mythe letterlijk en voerden oorlog tegen adelaars, haalden de jongen uit de nesten en doorboorden ze met brandende pijlen. Of ze zagen er juist, zoals Strabo zegt, een zinnebeeld van de erbarmelijke toestand van de mens in en rouwden daarom wanneer er kinderen werden geboren en vierden feest als ze stierven. Geen enkele christen die werkelijk diep doordrongen is van de waarheden van zijn godsdienst, kan het voorbeeld van de bewoners van de Kaukasus negeren en niet blij zijn met de dood van zijn kinderen. De dood garandeert een pasgeboren kind eeuwige vreugde, terwijl zelfs degene die het meest godvruchtige leven heeft geleid nog niet zeker is van zijn lot. Wat is onze godsdienst tegelijk verschrikkelijk en troostrijk!

[Diderot, Encyclopédie, artikel ‘Caucase’, verschenen in Cyrille Offermans (ed), Het licht der rede: de Verlichting in brieven, essays en verhalen. Amsterdam: Contact, oktober 2000. Vertaling © Martin de Haan.]